کلینیک پزشکی مدیکال

 

حاملگی خارج از رحم یک شرایط پزشکی نادر و جدی است که زمانی اتفاق می‌افتد که جنین خارج از رحم می‌روید و در دیگر اجزای دستگاه تناسلی زن جای می‌گیرد. این شرایط که به عنوان حاملگی خارج از رحم یا Ectopic Pregnancy    نیز شناخته می‌شوند، ممکن است به خطر حیاتی برای مادر تبدیل شوند.

حاملگی خارج از رحم به معنی این است که جنین به جای اتصال به دیوار رحم (رحم) در سایر اجزاء دستگاه تناسلی زن پیوسته است. این وضعیت نیازمند توجه فوری پزشکی است، زیرا حاملگی خارج از رحم معمولاً نمایان‌تر از حاملگی عادی است و به خطر حیاتی مادر مبتلا می‌شود.

در حاملگی عادی، تخمک به رحم حرکت کرده و در دیوار رحم زوجین متصل می‌شود و سپس جنین درون رحم رشد می‌کند. اما در حاملگی خارج از رحم، تخمک خارج از رحم تعبیه می‌شود و در سایر اجزاء دستگاه تناسلی زن می‌روید، مثلاً در لوله‌های فالوپ (لوله‌های انتقال تخمک)، توقف می‌کند و جنین در این مکان رشد می‌کند. این وضعیت نه تنها منجر به ناتوانی جنین در رشد در رحم می‌شود بلکه به عواقب جدی برای مادر می‌انجامد، زیرا لوله‌های فالوپ نمی‌توانند جنین را پرورش دهند و در نتیجه ممکن است به ترشح خونی و درد شدید منجر شوند.

حاملگی خارج از رحم نیازمند تشخیص و درمان سریع است. اگر مظنون به وجود حاملگی خارج از رحم هستید یا علائم مشکوکی تجربه می‌کنید (مثل درد شدید در پهلوی پایین و خونریزی واژینال)، باید به پزشک خود مراجعه کنید. این وضعیت نیاز به جراحی یا درمان اورژانسی دارد تا از خطرات جدی برای مادر پیشگیری شود.

علل حاملگی خارج از رحم

حاملگی خارج از رحم اغلب به دلایلی اتفاق می‌افتد که منجر به عدم حرکت نرمال تخمک در لوله فالوپ و یا به مشکلات در ساختار لوله فالوپ منجر می‌شود. برخی از علل شایع حاملگی خارج از رحم عبارتند از:

1.    التهاب لوله‌های فالوپ (Salpingitis): التهاب لوله‌های فالوپ می‌تواند منجر به تغییرات در ساختار لوله‌ها شود و باعث بسته شدن آنها یا تشدید کند.

2.    نارسایی لوله‌های فالوپ: برخی از زنان ممکن است به دلیل عوامل ژنتیک یا عملیات جراحی قبلی نارسایی لوله‌های فالوپ داشته باشند.

3.    عفونت‌های جنسی: برخی از عفونت‌های جنسی می‌توانند به التهاب لوله‌های فالوپ و ایجاد تغییرات در آنها منجر شوند.

4.    تغییرات هورمونی: تغییرات هورمونی می‌توانند به تأثیر در مسیر تخمک‌روی و جابجایی تخمک منجر شوند.

علائم حاملگی خارج از رحم

حاملگی خارج از رحم (Ectopic Pregnancy) یک وضعیت جدی است و نیازمند تشخیص و درمان سریع است. برخی از علائم و نشانه‌هایی که ممکن است بر روی وجود حاملگی خارج از رحم اشاره داشته باشند عبارتند از:

1.    درد شدید در پهلوی پایین: درد شدید و ناگهانی در یک یا دو طرف پهلوی پایین، به ویژه اگر در یک طرف تندر شد، ممکن است یکی از نشانه‌های حاملگی خارج از رحم باشد.

2.    خونریزی واژینال: خونریزی واژینال خفیف یا شدید، خصوصاً اگر همراه با درد باشد، ممکن است نشانه حاملگی خارج از رحم باشد.

3.    تغییر در مقدار و شدت درد: در برخی موارد، درد ممکن است تغییر کند و شدت آن افزایش یابد.

4.    سرفه و تنفس دردناک: اگر جنین به تنه‌ریه منتقل شود، ممکن است به سرفه و تنفس دردناک منجر شود (این اتفاق بسیار نادر است).

5.    تشخیص تأییدی: تشخیص حاملگی خارج از رحم بر اساس سونوگرافی با ترانسدومینال (وارد کردن سوند به واژن) و اندازه‌گیری سطح هورمون hCG در خون انجام می‌شود.

اگر شما یا کسی دیگر علائم مشابه به یکی از موارد فوق را تجربه می‌کنید، باید فوراً به پزشک مراجعه کنید. تأخیر در تشخیص و درمان حاملگی خارج از رحم می‌تواند به خطر حیاتی مادر بیافتد. پزشک شما می‌تواند تشخیص دقیق ارائه دهد و اگر حاملگی خارج از رحم تأیید شود، درمان مناسب را تعیین کند که ممکن است شامل جراحی باشد.

آیا حاملگی خارج از رحم خطرناک است؟

بله، حاملگی خارج از رحم یک وضعیت پزشکی جدی و خطرناک است. در این نوع حاملگی، جنین به جای اتصال به دیوار رحم (رحم) در سایر اجزاء دستگاه تناسلی زن جای می‌گیرد، معمولاً در لوله‌های فالوپ (لوله‌های انتقال تخمک)، اما ممکن است در سایر مکان‌های دستگاه تناسلی زن هم قرار گیرد. این وضعیت به خطر حیاتی مادر بیشتر از جنین مبتلا به خارج از رحم قرار دارد.

حاملگی خارج از رحم باعث می‌شود که جنین نتواند در رشد نرمال در رحم باشد و به علت نقص مکان اتصال جنین به مادر، ممکن است منجر به شکست لوله‌های فالوپ و خونریزی داخلی شود. اگر این وضعیت تشخیص داده نشود و درمان مناسب انجام نشود، ممکن است به خطرات جدی برای مادر منجر شود، از جمله:

1.    خونریزی داخلی شدید که منجر به فقدان حجم زیادی از خون و فشار خون پائین می‌شود.

2.    شکست لوله‌های فالوپ که نیازمند جراحی فوری است.

3.    عفونت‌های جدی که ممکن است ایجاد شود.

4.    نارسایی زمانی که جنین به تنه‌ریه منتقل شود (این اتفاق بسیار نادر است).

بنابراین، حاملگی خارج از رحم نیازمند تشخیص سریع و درمان فوری است. درصورت تجربه علائم مشکوک یا شدیدی که به حاملگی خارج از رحم اشاره دارند، به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک می‌تواند تشخیص دقیق ارائه دهد و درمان مناسب را تعیین کند، که ممکن است شامل جراحی باشد.

تشخیص حاملگی خارج از رحم

برای تشخیص حاملگی خارج از رحم، پزشک معمولاً از موارد زیر استفاده می‌کند:

1.    سونوگرافی: سونوگرافی با ترانسدومینال (وارد کردن سوند به واژن) معمولاً برای تایید حاملگی خارج از رحم به کار می‌رود.

2.    سطح بتا hCG: اندازه‌گیری سطح هورمون hCG در خون می‌تواند به تشخیص حاملگی خارج از رحم کمک کند.

آیا حاملگی خارج از رحم با بیبی چک مشخص میشود؟

حاملگی خارج از رحم معمولاً با بی‌بی‌چک قابل تشخیص نیست و نیاز به انجام آزمون‌های پزشکی تخصصی دارد. بی‌بی‌چک به عنوان یک ابزار ساده برای تشخیص بارداری فقط نشان می‌دهد که شما باردار هستید، اما نمی‌تواند مکان دقیق حاملگی (آیا در رحم یا خارج از رحم) را نشان دهد.

برای تشخیص حاملگی خارج از رحم، نیاز به مشاوره پزشکی و آزمون‌های تخصصی دارید. پزشک ممکن است از سونوگرافی با ترانسدومینال (وارد کردن سوند به واژن) و اندازه‌گیری سطح هورمون hCG در خون برای تشخیص استفاده کند. این آزمون‌ها معمولاً توسط پزشک یا تیم درمانی تخصصی انجام می‌شوند.

بنابراین، اگر شما علائم مشکوک به حاملگی خارج از رحم دارید یا نگران این موضوع هستید، به پزشک خود مراجعه کنید تا تشخیص دقیقی ارائه دهد و اگر لزومی باشد، آزمون‌های تخصصی را انجام دهد. تشخیص و درمان زودهنگام از اهمیت بالایی برخوردار است در مورد حاملگی خارج از رحم به علت خطرات جدی که برای مادر دارد.

آیا حاملگی خارج از رحم حالت تهوع دارد؟

حاملگی خارج از رحم ممکن است به همراه تهوع و علائم مشابه حاملگی عادی (در صورتی که حاملگی در داخل رحم اتفاق نیفتاده باشد) همراه باشد. این موارد شامل افزایش هورمون بارداری (hCG) در بدن مادر و اثرات جانبی آن می‌شود. اما تهوع به تنهایی نمی‌تواند به تشخیص حاملگی خارج از رحم کافی باشد.

به علاوه، تهوع و استفراغ در بارداری معمولاً به علت تغییرات هورمونی در بدن زنان در دوره بارداری رخ می‌دهد و نباید به عنوان نشانه مطمئنی برای حاملگی خارج از رحم تلقی شود. تشخیص دقیق حاملگی خارج از رحم نیازمند انجام آزمون‌های تخصصی توسط پزشک است.

اگر شما نگران یا مطمئن از وضعیت بارداری خود هستید یا علائم مشکوکی تجربه می‌کنید (مانند درد شدید پهلوی پایین و خونریزی)، باید به پزشک خود مراجعه کرده و او را از علائم و شرایط خود مطلع کنید. پزشک می‌تواند تشخیص دقیق ارائه دهد و در صورت لزوم، آزمون‌های تخصصی را انجام دهد تا وضعیت بارداری و مکان تخمک‌روی را تعیین کند.

زایمان خارج از رحم چطور انجام می شود؟

زایمان خارج از رحم (Ectopic Pregnancy) به عنوان یک وضعیت پزشکی خطرناک و نادر، نیازمند درمان فوری است. زایمان خارج از رحم ممکن است به یکی از روش‌های زیر انجام شود:

1.    جراحی: بیشتر مواقع، به منظور از بین بردن جنین و متعلقات آن از مکان خارج از رحم، جراحی لاپاروسکوپی (Laparoscopy) یا لاپاروتومی (Laparotomy) انجام می‌شود. در لاپاروسکوپی، یک سرنگ و وسایل کمکی از طریق یک سوراخ کوچک در شکم وارد می‌شوند و جراحی انجام می‌شود. در لاپاروتومی، جراحی از طریق برش بزرگ‌تر در شکم انجام می‌شود. هدف از جراحی از بین بردن جنین، تخمک‌روی، و هر باقیمانده دیگری از حاملگی خارج از رحم است.

2.    درمان دارویی: در برخی موارد، از داروها برای تخفیف اندازه جنین و تاخیر در انجام جراحی استفاده می‌شود. این روش به ویژه در مواردی که حاملگی خارج از رحم در مراحل اولیه تشخیص داده شود و خطر خونریزی شدید کم باشد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3.    مراقبت مانیتورینگی: در برخی موارد خاص، اگر حاملگی خارج از رحم به مراحل پیشرفته‌تر نرفته باشد و خطرات جدی وجود نداشته باشد، ممکن است تصمیم به مراقبت مانیتورینگی بگیرند. در این صورت، شما به صورت دوره‌ای تحت نظر پزشک قرار می‌گیرید تا تغییرات و وضعیت جنین و مادر مورد ارزیابی قرار گیرد.

به هر حال، اگر شما یا کسی دیگر حاملگی خارج از رحم تشخیص داده‌اید یا از وضعیتی مشکوک به این موضوع مطلع شده‌اید، توصیه می‌شود که بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. این وضعیت نیازمند درمان فوری است به علت خطرات جدی که برای مادر دارد، از جمله خطر خونریزی داخلی. درمان در زمان مناسب می‌تواند زندگی مادر را نجات دهد.